ที่ดินพิพาทเป็นที่ดินมือเปล่า เพราะหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.3 ก.) เลขที่ 1989 มิใช่หนังสือสำคัญแสดงการกรรมสิทธิ์บุคคลจะพึงมีสิทธิเหนือที่ดินพิพาทคงมีแต่สิทธิครอบครอง แม้โจทก์จะได้สิทธิครอบครองในที่ดินพิพาทแต่การได้มาของโจทก์เป็นการได้มาซึ่งทรัพยสิทธิอันเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์โดยทางอื่นนอกจากทางนิติกรรมซึ่งถ้ายังมิได้จดทะเบียน โจทก์จะยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้จำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นบุคคลภายนอกผู้ได้มีสิทธิมาโดยเสียค่าตอบแทนและโดยสุจริตและได้จดทะเบียนสิทธิโดยสุจริตแล้วหาได้ไม่ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1299 วรรคสอง จำเลยที่ 2 จึงเป็นผู้สิทธิในที่ดินพิพาท

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2512/2549

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยที่ 1 เป็นเจ้าของมีสิทธิครอบครองที่ดินพิพาทตามหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.3 ก.) เลขที่ 1989 ต่อมาปี 2530 จำเลยที่ 1 ขายและส่งมอบการครอบครองที่ดินพิพาทให้แก่นางสุข หงส์ทอง โดยมิได้จดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ นางสุขครอบครองที่ดินพิพาทโดยเจตนาเป็นเจ้าของเกิน 1 ปีแล้ว วันที่ 28 มกราคม 2536 นางสุขขายที่ดินพิพาทให้แก่โจทก์ในราคา 10,000 บาท พร้อมทั้งส่งมอบการครอบครองแก่โจทก์ด้วย โจทก์ครอบครองทำประโยชน์ในที่ดินพิพาทโดยปลูกบ้านเลขที่ 26 ยุ้งฉางข้าว ไม้ยืนต้น และล้อมรั้วกันเขตไว้โดยเจตนาเป็นเจ้าของ โดยไม่มีผู้ใดโต้แย้งหรือรอนสิทธิเกินกว่า 1 ปี จนถึงปัจจุบัน จึงได้สิทธิครอบครอง เดือนกุมภาพันธ์ 2544 จำเลยที่ 2 แจ้งให้โจทก์ออกไปอ้างว่าที่ดินพิพาทเป็นของจำเลยที่ 2 เนื่องจากได้ซื้อฝากและล่วงเลยกำหนดระยะเวลาไถ่ถอนแล้ว ที่ดินพิพาทจึงเป็นของจำเลยที่ 2 การกระทำของจำเลยทั้งสองเป็นการโต้แย้งสิทธิครอบครองของโจทก์ เพราะจำเลยที่ 1 ไม่มีสิทธิจะนำที่ดินพิพาทไปจดทะเบียนขายฝากให้แก่จำเลยที่ 2 สัญญาขายฝากที่ดินพิพาทจึงเป็นโมฆะ ขอให้พิพากษาว่าที่ดินพิพาทเป็นของโจทก์ ห้ามจำเลยทั้งสองกับบริวารเข้าเกี่ยวข้องและให้จำเลยทั้งสองไปจดทะเบียนเพิกถอนการขายฝากที่ดินพิพาทแล้วให้จำเลยที่ 1 จดทะเบียนโอนที่ดินพิพาทมาเป็นของโจทก์ หากจำเลยทั้งสองไม่ปฏิบัติตามให้ถือเอาคำพิพากษาเป็นการแสดงเจตนาแทนจำเลยทั้งสอง และให้จำเลยทั้งสองส่งมอบหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.3 ก.) เลขที่ 1989 แก่โจทก์

จำเลยที่ 1 ขาดนัดยื่นคำให้การ

จำเลยที่ 2 ให้การและฟ้องแย้งว่า การซื้อขายที่ดินพิพาทระหว่างจำเลยที่ 1 กับนางสุข หงส์ทอง ไม่ได้จดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์จึงตกเป็นโมฆะ จำเลยที่ 1 ยังมีสิทธิครอบครองที่ดินพิพาท นางสุขไม่มีอำนาจขายที่ดินพิพาทให้แก่โจทก์ โจทก์จึงไม่ได้สิทธิครอบครอง การปลูกสร้างบ้านเลขที่ 26 ลงในที่ดินพิพาทเป็นส่วนควบของที่ดินและเป็นของจำเลยที่ 1 จำเลยที่ 2 ได้ที่ดินพิพาทพร้อมสิ่งปลูกสร้างโดยนิติกรรม จดทะเบียนโดยชอบด้วยกฎหมายและโดยความสุจริตเสียค่าตอบแทน โจทก์ไม่อาจอ้างสิทธิโต้แย้งจำเลยที่ 2 ได้ ขอให้ยกฟ้อง และบังคับโจทก์กับบริวารขนย้ายทรัพย์สินออกจากบ้านเลขที่ 26 และที่ดินพิพาทภายใน 30 วัน นับแต่มีคำพิพากษา

โจทก์ให้การแก้ฟ้องแย้งว่า จำเลยที่ 2 ไม่มีสิทธิฟ้องขับไล่โจทก์ออกจากที่ดินพิพาท เพราะจำเลยที่ 1 ขายที่ดินพิพาทให้แก่นางสุข นางสุขครอบครองโดยเจตนาเป็นเจ้าของมาเกิน 1 ปี จนกระทั่งนางสุขขายที่ดินพิพาทให้แก่โจทก์ โจทก์จึงครอบครองต่อมาด้วยเจตนาเป็นของตนเอง โดยไม่มีผู้ใดโต้แย้งคัดค้าน โจทก์จึงไม่มีสิทธิครอบครองในที่ดินพิพาท จำเลยที่ 1 ไม่มีสิทธิที่จะขายที่ดินพิพาทให้แก่จำเลยที่ 2 และจำเลยที่ 2 รับโอนที่ดินพิพาทโดยไม่สุจริต ขอให้ยกฟ้องแย้ง

ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยทั้งสองไปจดทะเบียนเพิกถอนนิติกรรมการขายฝากที่ดินพิพาทลงวันที่ 24 มีนาคม 2541 แล้วให้จำเลยที่ 1 โอนทางทะเบียนและส่งมอบหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.3 ก.) เลขที่ 1089 (ที่ถูก 1989) แก่โจทก์ หากไม่ปฏิบัติตามให้ถือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนาของจำเลยทั้งสอง ห้ามจำเลยทั้งสองและบริวารเข้าเกี่ยวข้องในที่ดินของโจทก์ ยกฟ้องแย้งของจำเลยที่ 2